Τραυματοθεραπεία

Η θεραπεία εστιασμένη στο τραύμα είναι μια συγκεκριμένη προσέγγιση στη θεραπεία που αναγνωρίζει και δίνει έμφαση στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η τραυματική εμπειρία επηρεάζει την ψυχική, συμπεριφορική, συναισθηματική, σωματική και πνευματική ευημερία ενός παιδιού ή ενός ενήλικα. Αυτός ο τύπος θεραπείας έχει τις ρίζες του στην κατανόηση της σύνδεσης μεταξύ της εμπειρίας του τραύματος και των συναισθηματικών και συμπεριφορικών αντιδράσεων του παιδιού/ενήλικα. 

Ο σκοπός της θεραπείας εστιασμένης στο τραύμα είναι να προσφέρει δεξιότητες και στρατηγικές για να βοηθήσει το παιδί ή τον ενήλικα να κατανοήσει, να αντιμετωπίσει, να επεξεργαστεί συναισθήματα και αναμνήσεις που συνδέονται με τραυματικές εμπειρίες, με τελικό στόχο να επιτρέψει στο παιδί ή στον ενήλικα να δημιουργήσουν ένα πιο υγιές και προσαρμοσμένο νόημα στην εμπειρία που έλαβε χώρα στη ζωή τους.

• Τα οφέλη της θεραπείας εστιασμένης στο τραύμα

Η θεραπεία εστιασμένη στο τραύμα μπορεί να είναι ευεργετική για τους ανθρώπους που έχουν βιώσει ένα τραυματικό γεγονός. Συμμετέχοντας σε θεραπεία επικεντρωμένη στο τραύμα, το παιδί ή ο ενήλικας μπορεί να μάθει περισσότερα για το τι βιώνει, πώς να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες και να αναπτύξει πιο υγιείς τρόπους αντιμετώπισης. Τα ακόλουθα είναι μερικά παραδείγματα των πλεονεκτημάτων της θεραπείας που εστιάζεται στο τραύμα:

• Μαθαίνοντας για το τραύμα.

Η θεραπεία εστιασμένη στο τραύμα παρέχει ένα χώρο για τα παιδιά/ τους ενήλικες και τις οικογένειές τους για να μάθουν για τις φυσιολογικές αντιδράσεις στο τραύμα και συγκεκριμένα πώς ένα τραυματικό γεγονός έχει επηρεάσει το παιδί, τον ενήλικα και την οικογένεια. Αυτή η ανακάλυψη και η εκμάθηση σας βοηθά έτσι ώστε να χωνέψετε γιατί μπορεί να έχετε ορισμένες σκέψεις, συναισθήματα και συμπεριφορές, κατονομάζει και εξηγεί τις εμπειρίες σας και σας υπενθυμίζει ότι δεν είστε μόνοι σε αυτή την εμπειρία.

• Αποκαθιστώντας την ασφάλεια.

Μια τραυματική εμπειρία εξ ορισμού οδηγεί σε παραβίαση της αίσθησης ασφάλειας σας. Αυτό περιλαμβάνει παραβιάσεις της σωματικής, συναισθηματικής, ψυχολογικής ή/και σχεσιακής ασφάλειας. Ένα όφελος της θεραπείας που εστιάζει στο τραύμα είναι να σας βοηθήσει να αναπτύξετε εκ νέου την εσωτερική (συναισθηματική, ψυχολογική, σχεσιακή) και τη σωματική (με την αφή και το περιβάλλον) αίσθηση ασφάλειας, μέσα από δραστηριότητες και συζητήσεις που στοχεύουν σε αυτούς τους τομείς.

• Προσδιορίζοντας τους πυροδοτητές του τραύματος (triggers)

Η συμμετοχή σε θεραπεία επικεντρωμένη στο τραύμα μπορεί να σας βοηθήσει να μάθετε να αναγνωρίζετε, να κατανοείτε, να εξερευνείτε και να εκφράζετε αναμνήσεις και συναισθήματα που σχετίζονται με το τραύμα. Συχνά, τα άτομα που έχουν βιώσει κάποιο τραύμα μπορεί να εμφανίζουν αντιδράσεις που φαίνονται να «προέρχονται από το πουθενά» ή να είναι δυσανάλογες με μια εμπειρία, αλλά μπορεί να είναι στην πραγματικότητα αντιδράσεις σε υπενθυμητές τραύματος. Ένα άλλο πλεονέκτημα της θεραπείας είναι ότι σας παρέχει τη δυνατότητα να αναγνωρίζετε ποιες εμπειρίες ή συναισθήματα μπορεί να σχετίζονται με τραυματικές υπενθυμίσεις (γνωστές και ως πυροδοτήσεις) και να μπορέσετε να προσαρμόσετε καταλληλότερα την απάντησή σας με την πάροδο του χρόνου.

.

• Αναπτύσσοντας δεξιότητες υγιούς αντιμετώπισης.

Οι συνεδρίες θεραπείας εστιασμένες στο τραύμα στοχεύουν να βοηθήσουν το παιδί ή τον ενήλικα να ανακαλύψουν δεξιότητες και να βελτιώσουν τις στρατηγικές αντιμετώπισης για να ανταποκριθούν καλύτερα στις υπενθυμίσεις και τα συναισθήματα που σχετίζονται με το τραυματικό γεγονός. Μερικές από αυτές τις δεξιότητες περιλαμβάνουν τη διαχείριση του άγχους και τις στρατηγικές χαλάρωσης που διδάσκονται με τρόπους προσιτούς προς τους νέους. Η ανάπτυξη αυτών των τύπων δεξιοτήτων ως απάντηση στο τραύμα υποστηρίζει την ανθεκτικότητα ή βοηθά εσάς ή το παιδί σας να ξεπεράσετε  την τραυματική σας εμπειρία.

• Μειώνοντας τα συμπτώματα τραυματικού στρες.

Η συμμετοχή σε θεραπεία επικεντρωμένη στο τραύμα και η στενή συνεργασία με τη θεραπεύτρια ή εξειδικευμένο προσωπικό ψυχικής υγείας μπορεί να βοηθήσει εσάς ή το παιδί σας να αναπτύξετε και να εξασκήσετε δεξιότητες που βοηθούν στη μείωση των συμπτωμάτων τραυματικού στρες και άλλων συμπτωμάτων ψυχικής υγείας που σχετίζονται με το τραύμα. Μπορεί να παρουσιάσετε διαφορές στην διάθεση, στο άγχος, στην αποσύνδεση, στην ντροπή ή στην ενοχή που σχετίζεται με το τραύμα και/ή ενοχλητικά συμπτώματα όπως αναδρομές στο παρελθόν και εφιάλτες.

• Εξασκώντας την επεξεργασία ή ενσωμάτωση τραύματος.

Ένας στόχος μιας θεραπείας με πληροφόρηση για το τραύμα είναι να βοηθήσει το παιδί ή τον ενήλικα να ανακτήσει τη δύναμη και τον έλεγχο των εμπειριών του παρελθόντος, βοηθώντας με ευαισθησία το παιδί να αφηγηθεί ξανά την ιστορία του. Με την πάροδο του χρόνου εσείς ή το παιδί σας έχετε την ευκαιρία να «επεξεργαστείτε» ή να οργανώσετε αυτές τις μοναδικές εμπειρίες στην καθημερινή σας ζωή και να νοηματοδοτήσετε το γεγονός ή τα γεγονότα και τους τρόπους που αυτά σχετίζονται για τον εαυτό σας και τον κόσμο γύρω σας.

Η μέθοδος EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) είναι μια θεραπευτική διαδικασία που χρησιμοποιεί συγκεκριμένα πρωτόκολλα, διεστιακά (αμφίπλευρα) αισθητηριακά ερεθίσματα, τα οποία ενισχύουν τους συνειρμούς καθώς μιλάτε και οδηγούν σε αλλαγές σε γνωστικό και συναισθηματικό επίπεδο. Εστιάζει στο να θεραπεύσει τον άνθρωπο από συμπτώματα που έχουν τις ρίζες τους σε τραυματικές παρελθοντικές ή παρούσες εμπειρίες. Στόχος είναι να επεξεργαστείτε συγκεκριμένες δυσφορικές αναμνήσεις μέσω των οφθαλμικών κινήσεων, καθώς έρχεστε ταυτόχρονα σε επαφή με τα συναισθήματα, τις εικόνες, τις σωματικές αισθήσεις και τις σκέψεις που εγείρουν οι αναμνήσεις αυτές. Η θεραπεία κρίνεται επιτυχημένη όταν εδραιώσετε θετικά μοτίβα σκέψης και συμπεριφοράς, ελαχιστοποιηθεί ο βαθμός δυσφορίας που έχετε συνδέσει με την τραυματική εμπειρία/ ανάμνηση και είστε λειτουργικοί, έχοντας καταφέρει να ενισχύσετε την ανθεκτικότητα και την αυτοπεποίθηση στην καθημερινότητά σας.

Η μέθοδος SEE FAR CBT (Somatic Experiencing Fantastic Reality Cognitive Behavioral Therapy), που δημιουργήθηκε από τους καθηγητές Mooli Lahad & Miki Doron, χρησιμοποιεί μια άλλη προσέγγιση για τη θεραπεία των αγχωδών διαταραχών και της διαταραχής μετατραυματικού στρες (PTSD). Πρόκειται για μια θεραπεία που δίνει έμφαση στη χρήση της φανταστικής αναδιήγησης του τραυματικού γεγονότος με τη χρήση καρτών ως μέσο έκφρασης συναισθημάτων και αποστασιοποίησης. Το πρωτόκολλο θεραπείας ενσωματώνει μεθόδους ενίσχυσης της αίσθησης της ασφάλειας εστιάζοντας στη «μνήμη του σώματος», αναδομώντας την τραυματική ιστορία με χρήση οπτικών ερεθισμάτων και ολοκληρώνεται όταν υιοθετήσετε μια αναστοχαστική ματιά πάνω στον εαυτό σας και στην εμπειρία του τραύματος.